Nükleer Tıp Nedir?
Nükleer tıp, radyoaktif maddeler kullanarak hastalıkları teşhis ve tedavi etmeye yardımcı olan bir tıp dalıdır. Böbrek, kemik, tiroid, paratiroid, kalp, gastrointestinal sistem, solunum sistemi hastalıklarının, enfeksiyonların ve nörolojik bozuklukların saptanmasında nükleer tıp yöntemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca kanserli hücrelerin yayılımı ve büyümesinin erken aşamada tespit edilmesine, hastaların daha etkili tedavi protokolleri ile tedavi edilerek daha iyi sonuçlar elde etmesine olanak tanır.
Tanıda Nükleer Tıp:
Nükleer tıp, vücuttaki organ ve dokuların işlevini değerlendiren, hastalıkları teşhis etmeye yardımcı olan bir tıp dalıdır. Bu alanda kullanılan görüntüleme teknikleri, radyoaktif maddelerin vücuttaki dağılımını gözlemlemeye dayanır. Düşük miktarda radyasyon içeren radyoaktif maddeler hastaya ağız, damar ya da solunum yoluyla verilir. Bu maddeler, belirli organ veya dokuların fonksiyonel veya metabolik özellikleri hedeflenerek tasarlanmıştır. İlgili alana ulaşıp bağlanarak gama ışınları yayarlar. Görüntüleme cihazları, bu gama ışınlarını algılayarak vücuttaki dağılımlarını görsel bir veri haline getirir. Düşük dozda kullanılan bu radyoaktif maddeler herhangi bir doku hasarına neden olmadan görüntülemeye imkan verir. Nükleer tıp alanında kullanılan başlıca cihazlar gama kameralar, SPECT, SPECT/BT ve PET/BT gibi görüntüleme cihazlarıdır. Ayrıca ameliyattan önce hastaya uygulanan radyoaktif maddeyi operasyon sırasında dedekte edilebilen gama prob isimli cihazlar cerrahlara kılavuzluk etmek için kullanılmaktadır. Tanıda nükleer tıp uygulamalarımın başlıca endikasyonları şu şekilde özetlenebilir:
-Tiroid sintigrafisi ile tiroid nodüllerinin aktivitesinin değerlendirilmesi, hipertiroidi tiroidit gibi hastalıkların tanısı, tiroid kanserlerinin tanı ve tedavi takibi
-Paratiroid sintigrafisi ile paratiroid adenomu tanısı
-Kemik sintigrafisi ile kemikte septik/aseptik protez gevşemesi, dejeneratif, metastatik süreçlerin tanısı ve takibi;
-Amiloidoz görüntüleme ile kardiyak amiloidoz tanısı
-Böbrek sintigrafileri ile böbrek enfeksiyonlarının tanısı/takibi, renal fonksiyonları belirleme, obstrüksiyon tanısı
-Özefagial reflü, fonksiyonel dispepsi ayırıcı tanısı, gastrointestinal sistem kanama ve meckel divertikülü tanısı, gastroporezi tanısı
-Karaciğer hemanjiyom tanısı
-Aksesuar/ektopik dalak, splenozis tanısı
-Akciğer ventilasyon perfüzyon sintigrafisi ile pulmoner emboli tanısı
-Enfeksiyöz odağı araştırma
-Parkinson/parkinson benzeri sendromların, alzheimer-diğer demans nedenlerinin ayırıcı tanısı
-Beyin ölümü değerlendirilmesi
-Miyokard perfüzyon sintigrafisi ile kalpte iskemi, infarkt tanısı
-PET/BT ile kalpte canlılık araştırması, primer/metastatik kanserler görüntülemesi ve tedavi yanıt değerlendirme, vaskülit tanısı
Tedavide Nükleer Tıp
Nükleer tıpta, hastalığın tedavisi veya kontrol altına alınabilmesi amacıyla radyoaktif maddeler kullanılır. Tedavi amaçlı kullanılan radyoaktif maddeler, görüntülemede kullanılan radyoaktif maddelerden çok daha yüksek enerjili ışınlar yayarak doku hasarına neden olur. Radyoaktif maddelerin özel olarak kanser hücrelerine yönlendirildiği radyonüklid tedavilerde ilaçlar kanserli hücrelerde birikir, radyoaktif maddelerin yaydığı radyasyon, hastalıklı hücrelerin işlevlerini bozarak hücre hasara neden olur. Böylece hedef dokunun yani kanserli dokunun ışınlanması sağlanarak, sağlıklı dokunun minimum hasar görmesi hedeflenir. Nükleer tıp bölümünde uygulanan başlıca radyonüklid tedaviler şunlardır: radyoaktif iyot (I-131) ile hipertiroidi tedavisi ve tiroid kanseri tedavisi, Lutesyum-177 DOTATATE ile nöroendokrin tümör tedavisi, Lutesyum-177 PSMA ile metastatik prostat kanseri tedavisi, I-131 MIBG ile nöroblastoma tedavisi, Y-90 işaretli mikroküreler(TARE tedavisi) ile opere edilemeyen primer ve metastatik karaciğer tümörlerinin tedavisi gibi. Radyonüklid tedaviler güvenli ve etkili sonuçlar sağlar, aynı zamanda kullanılan bu radyoaktif maddeler tedavi sonrası görüntüleme imkanı tanıyarak hastalık durumunun daha iyi anlaşılmasına ve yönetilmesine katkıda bulunur.
Hastanemiz nükleer tıp kliniği Kardiyovasküler Cerrahi Nükleer Tıp Ünitesi, Onkoloji Nükleer Tıp Ünitesi ve Tedavi Ünitesi olmak üzere üç adet üniteden oluşmaktadır. Ünitemizde iki adet gama kamera, dört adet SPECT/BT, bir adet myoSPECT, iki adet PET/BT ve gama prob cihazlarımız ile tedavi ünitemizde on yataklı servisimiz bulunmaktadır. Ayrıca kliniğimizde radyonüklid tedavi planlama ve takibinin yapıldığı radyonüklid tedavi polikliniği yer almaktadır.